Ukraine ngày 11/3 tuyên bố các lực lượng của nước này vẫn đang đối phó với những cuộc tấn công không ngừng nghỉ của Nga ở Bakhmut. Trong khi đó, các nhà phân tích phương Tây nói rằng quân đội Nga đã giành quyền kiểm soát phần lớn phía đông thành phố và thiết lập một chiến tuyến mới cắt ngang khu vực trung tâm.

Những bước tiến đều đặn của Nga và sự tổn thất lớn từ phía Ukraine đã làm dấy lên đồn đoán về việc Kiev có thể rút quân khỏi Bakhmut - thành phố ở vùng Donetsk, vốn bị tàn phá nghiêm trọng sau nhiều tháng giao tranh. Nhưng các quan chức Ukraine nói rằng họ sẽ theo đuổi chiến lược làm suy yếu quân đội Nga tới cùng, trước khi Kiev thực hiến cuộc phản công lớn theo kế hoạch trong mùa Xuân.

Quân đội Ukraine khẳng định họ đang giữ vững tuyến phòng thủ tại Bakhmut, song giới phân tích cho rằng, cơ hội nắm giữ thành phố của Kiev rất mong manh khi các lực lượng Nga liên tục đạt được những bước tiến mới. Mặc dù giá trị chiến lược của Bakhmut còn nhiều tranh cãi, song Moscow dược cho là đang tìm kiếm một chiến thắng lớn sau hơn nửa năm giao tranh tại khu vực này.

Ông Yevgeny V. Prigozhin, người đứng đầu lực lượng quân sự tư nhân Wagner của Nga, tuần trước tuyên bố các đơn vị của lực lượng này đã chiếm giữ nửa phía đông của Bakhmut. Tuy nhiên, phía Ukraine đã bác bỏ tuyên bố trên, đồng thời nói rằng các binh sỹ của họ vẫn đang chiến đấu ở đó.

Theo Cơ quan tình báo quốc phòng Anh, trong 4 ngày qua, lực lượng Wagner đã kiểm soát hầu hết khu vực phía Đông thành phố. Con sông Bakhmutka, chảy từ phía bắc tới phía nam qua trung tâm thành phố đánh dấu chiến tuyến mới ngăn cách giữa hai bên, có thể cản trở các bước tiến xa hơn của Nga về phía tây. Hình ảnh chụp từ vệ cho thấy những cây cầu bắc qua sông Bakhmutka đã bị phá hủy. Ukraine trước đó cũng đã cho nổ tung các cây cầu phao vượt sông để ngăn bước tiến của Nga và dường như đang tìm cách sử dụng con sông này làm tuyến phòng thủ mới, tình báo Anh cho biết.

“Với việc các đơn vị của Ukraine có thể khai hỏa từ những tòa nhà kiên cố ở phía Tây, khu vực này đã trở thành một “vùng chết chóc”, có khả năng gây thách thức lớn cho các lực lượng Wagner khi cố gắng tiến hành cuộc tấn công trực diện về phía Tây. Tuy vậy các lực lượng Ukraine vẫn dễ rơi vào tình thế nguy hiểm trong bối cảnh Nga tiếp tục siết chặt vòng vây”, báo cáo nhận định.

Viện Nghiên cứu Chiến tranh có trụ sở tại Washington cũng đưa ra đánh giá tương tự khi cho biết Nga đã đạt được nhiều bước tiến ở Bakhmut và đang đẩy lùi binh sỹ Ukraine ra khỏi phía Đông thành phố. Tuy nhiên, quân đội Ukraine cho biết, họ đã đáp trả tương xứng với các lực lượng Nga trong khi vẫn giữ vững thành trì Bakhmut. Tướng Oleksandr Syrsky – Tư lệnh Lục quân Ukraine đang ở “khu vực quan trọng nhất” của tiền tuyến và thực hiện “những biện pháp cần thiết để duy trì việc kiểm soát Bakhmut”, thông báo của quân đội Ukraine nêu rõ.

Phát ngôn viên của Bộ chỉ huy miền Đông Ukraine - ông Serhiy Cherevaty cho biết, Nga đã bắn vào các cứ điểm của Ukraine xung quanh Bakhmut 157 lần trong 24 giờ qua và đã có 23 cuộc giao tranh bên trong thành phố. Các quan chúc Ukraine trước đó thừa nhận, việc Bakhmut thất thủ có thể mở đường cho các lực lượng Nga thực hiện cuộc tấn công lớn hơn ở miền Đông Ukraine.

Trong bối cảnh Ukraine có kế hoạch tiến hành cuộc phản công lớn trong những tuần tới, Tướng Syrsky cho biết, việc bảo vệ Bakhmut là chìa khóa cho nỗ lực đó. “Cần phải có thời gian để tích lũy lương thực dự trữ, các nguồn lực để bắt đầu cuộc phản công vào mùa Xuân. Điều này sẽ sớm được thực hiện”.

Các nhà phân tích quân sự dự đoán chiến dịch này có thể sẽ tập trung vào phía nam, theo đó, Ukraine sẽ cố gắng tiếp cận cảng Melitopol do Nga nắm giữ và chia cắt các lực lượng của Moscow tại Crimea với lực lượng ở miền Đông Ukraine. Thay vì rút quân khỏi Ukraine, Tổng thống Zelensky nói rằng, Ukraine sẽ tiếp tục gửi quân tiếp viện đến Bakhmut. Thông điệp này một lần nữa được củng cố vào cuối ngày 11/3 khi ông Zelensky thảo luận với các tướng lĩnh về cơ hội tăng cường sức mạnh ở Bakhmut.

Cả Nga và Ukraine đều muốn tiêu hao sinh lực của đối phương

Cuộc giao tranh giành quyền kiểm soát Bakhmut là cuộc giao tranh kéo dài nhất kể từ khi xung đột Nga-Ukraine nổ ra vào tháng 2/2022, gây thương vong đáng kể cho cả hai bên. Trong những tuần gần đây, cả Nga và Ukraine đều cho rằng, tổn thất này là không thể tránh khỏi khi các bên muốn làm đối phương suy yếu hoặc cạn kiệt nguồn lực để không thể tiến công ở các nơi khác.

Nga đã triển khai một số lượng lớn nhân lực và vật lực cho cuộc chiến giành quyền kiểm soát Bakhmut. Các quan chức phương Tây ước tính có khoảng 30.000 binh sỹ Nga thương vong trong trận đánh. Tuy vậy, Nga vẫn chưa xác nhận thông tin này.  Thương vong đối với Ukraine được cho là khá lớn, mặc dù giới chức phương Tây không đưa ra con số cụ thể. Các lực lượng Ukraine đang sử dụng đạn dược với tốc độ chóng mặt, tiêu hao đạn pháo và tên lửa nhanh hơn  so với khả năng cung cấp của phương Tây.

Hiện, Mỹ và châu Âu đang đẩy mạnh khả năng cung cấp vũ khí mới cho Ukraine, trong đó có cả xe tăng chiến đấu chủ lực. Ngày 10/3 vừa qua, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã tái khẳng định sự ủng hộ vững chắc cho Ukraine trong “thời gian lâu nhất có thể”. Cùng ngày, Na Uy cũng cho biết sẽ cung cấp thêm hai hệ thống phòng không NASAM cho Kiev. Khi Ukraine ngày càng gia tăng sự phụ thuộc vào phương Tây, Nga cũng nỗ lực hướng đến các đồng minh của nước này ở nhiều khu vực khác. Các quan chức Mỹ ngày càng lo ngại khả năng Nga tăng cường hợp tác quân sự với Iran, trong đó có việc tiếp nhận máy bay không người lái cảm tử, đạn pháo và tên lửa của nước này.

Truyền thông Iran mới đây cho biết, Tehran đã hoàn tất thỏa thuận mua máy bay chiến đấu của Nga điều mà các quan chức trong chính quyền Biden cảnh báo có thể ảnh hưởng đến cuộc chiến tại Ukraine và an ninh ở Trung Đông. Trong khi Hãng thông tấn nhà nước IRNA của Iran khẳng định, thỏa thuận “không liên quan gì đến cuộc chiến Ukraine, vì hoàn toàn không có sự hợp tác quân sự nào giữa Iran và Nga ở Ukraine”./.